شاه کلید نکات
شاه کلید سوال
![[شاه کلید مای درس] | واژه آموزی (ساخت واژه های مرکّب با «بُن»)](https://dl.my-dars.com/upload/shah-kelid/165788688508-واژه آموزی (ساخت واژه های مرکّب با «بُن»).jpg)
قبل از بررسی درس باید ساخت یکی از واژه های غیرساده را که «مرکّب» نام دارد، توضیح بدهیم.
به کلمه ای گفته می شود که بیش از یک جزء دارد و هر یک از اجزایش دارای معنی است؛ مانند:
راه آهن (راه + آهن) ß هر کدام از اجزای «راه آهن» معنی کاملی دارد.
گلاب پاش (گل + آب + پاش) ß هر کدام از اجزای «گلاب پاش» معنی کاملی دارد.
یکی از ساخته های واژه ی مرکّب، به صورت زیر است:
بیدبُن (بید + بُن) ß این واژه از ترکیب دو اسم «بید» و «بُن» ساخته شده است.
«بُن» به معنی «ریشه»، «بوته» و «بنیاد» است؛ یعنی:بوته ی بید
اگر به واژه ی «بیدبُن» نگاه بکنیم، می فهمیم که این واژه در اصل، یک ترکیب اضافی (اسم + ــِـ + اسم) بوده است که با جابه جا شدن «مضاف» و «مضاف اليه»، یک واژه ی مرکّب، درست شده است.
بُن بید
مضاف مضاف اليه = ترکیب اضافی
یکی از راه های ساختن واژه ی مرکّب، با جا به جایی مضاف و مضاف اليه يا با جا به جایی موصوف و صفت به دست می آید؛ مانند:
بن خار ß (بعد ازجا به جایی) ß خاربن
مضاف مضاف اليه
مرد شیر ß (بعد ازجا به جایی) ß شیرمرد
موصوف صفت
به «مضاف و مضاف اليه»، ترکیب اضافی و به «موصوف و صفت» ترکیب وصفی می گویند.
